sinek2

GÜVERCİNLERDE DIŞ PARAZİTLER

Çok sevdiğimiz güvercinlerimizin sağlığının olumsuz yönde etkileyen dış parazitlerdir. Güvercin yetiştiricilerinin bir çoğu dış parazitlere karşı yeteri kadar önlem almaz. Dış parazitlerin tedavisi de tartışmalı bir konudur; Yalan ve yanlış anlamalar, vicdansız ilaç satıcıları, ya da yanlış bilgilendirilmiş güvercin severler tarafından tartışmalar körüklenmektedir. Zirai ilaçların dahi dış parazit tedavisi için kullanıldığı bilinmektedir. Tabi ki bu durum çok yanlış bir uygulamadır. Dış parazitler; Bitler, Akarlar(Maytlar) ve Sinekler ve keneler olmak üzere 4 ana başlıkta gruplandırılabilir.  Hemen makalenin başında belirtmek isterim ki 10 günlükten daha küçük yavrusu veya altında yumurtası olan kuşa dış parazit tedavisi uygulamak doğru değildir. Uygulama yaptığınız ürün kuşun vücudunda bir miktar yanma yapacaktır ve kuş bundan dolayı kaşınacak ve ayaklarını yere vuracaktır. Bu durum kuşlarda stres yaratır ve yumurtanın veya yavrunun üzerinden kalkabilir.

bit genel
GÜVERCİN BİTLERİ

Güvercin bitleri güvercinin bütün hayatını yaşar. Bitler, ağız yapılarına göre iki büyük alt takıma ayrılarak incelenirler. Bunların ilki Mallophaga adı verilen “Isırıcı Bitlerdir”. Kuşlarda görülen bit türleri, bu takımın alt bireylerinden meydana gelmektedir. Bu tür bitler, telek, tüy ve derinin yumuşak kısımları ile bazen de kan ve doku sıvıları ile beslenirler. İkinci grup bitler, Anoplura adı verilen  “Emici Bitlerdir”. Bu tür sadece memeli hayvanlarda ve insanda asalak olarak bulunur. Bu tür bitler yalnız kan emerek yaşarlar.

kanat biti

Bir çift bit ayda 100.000’in üzerinde çoğalabilir. Bu organizmaların herhangi bir hastalık taşıdığı bilinmemektedir, ancak güvercinlerin tüylerinin üzerine bıraktıkları yumurtaları, tüylerde hasara yol açabilir, tahrişin yanı sıra aşırı kaşıntıya neden olurlar. Bitler kötü güvercin yetiştiriciliğinin kesin bir işaretidir. Özellikle yarış güvercinleri için bitler tüy ve telenk yapısını bozduğu için çok büyük performans kaybı oluşturur. İyi bir tüy yapısına sahip olmayan Yarış Güvercini kesinlikle başarı gösteremez.

akar

GÜVERCİN AKARLARI:

Kırmızı Akarlar (Dermanyssus gallinae): Çatı çatlaklar ve yarıklarda yaşar, kan emmek için sadece akşamları güvercinlere saldırılar. Bu akarlar gündüz rutin muayene sırasında tespit edilemez. Bu akarları tanımlamak için, yumurtada yatan kuşların altlarına pamuk yerleştirilir. Gece ortaya çıkan bu canlılar hava aydınlanmaya başladığı zaman bu pamukların içine saklanacaklardır. Daha sonra karanlıkta hareket edip sabah pamuk topları içine gizlenen tipik küçük kırmızı akarlar kontrol edilmelidir. Kırmızı akarlar cilt tahrişi, pullanmayı ve anemiye neden olur. Ağır istilası başta yavrular olmak üzere ÖLÜME bile neden olabilir. Birden fazla güvercin üzerinde beslenmeleri nedeniyle de güvercin çiçek (pox) hastalığını taşıyabilirler.

sinek
GÜVERCİN SİNEKLERİ

Halk arasında “At sineği” olarak da adlandırılır. Bu sinekler neredeyse kene gibi güvercinlerin üzerinden ayrılmazlar. Güvercinlerin tüylerinin altında hızla girmek için ayakları üzerinde kancalar vardır. Yuvalıkların etrafına kendi larvalarını bırakmaya sağlayacak ve yavrularda hafif ishale neden olan bir toksin enjekte ederler.

Güvercin sıtmasının (Haemaproteus) başlıca taşıyıcılarıdırlar. Güvercin Sıtmasının güvercinin performansına son derece olumsuz etkileri iyi bilinmektedir. At sineği tarafından sürekli kan emme de anemiye neden olur dolayısıyla yarış performansını düşürecektir. Ayrıca güvercin bitlerini de taşıyabildikleri bilinmektedir. Pox hastalığını iletimi de mümkündür.

kene

KENELER

Kenelerin vücutları, güvercinlerde bulunan diğer parazit türlerinde olduğu gibi sert bir kitin tabakası ile kaplı değildir. Bu nedenle keneler kan emdikçe şişerler. Genelin aksine kuşlarda görülen bazı kene türleri bütün yaşamlarını konukçuya yapışık olarak geçirirler. Telek yiyerek yaşayan bazı türler buna örnektir. Beslenme tipine göre Parafajen olarak adlandırılan bu türler, üzerinde yaşadıkları canlıya ( konukçularına ) kan emici diğer türlere göre daha az zarar verirler. Bazı kene türleri ise konukçularının solunum sistemlerinde iç parazit olarak bulunurlar. Kene türleri mikrop taşıyıcı ve hastalık bulaştırıcı canlılardır. İnsana humma mikrobunu taşıdıkları gibi uyuz hastalığına da neden olurlar. Tahıl keneleri ise depolanmış tahıllara büyük zararlar verebilirler.

  • Dermanyssus gallinae : Kuş kenesi adı ile de bilinen bu parazit kan emicidir. Uzunluğu 0.7 mm kadardır. Tavuk ve sülün gibi canlıların yanı sıra güvercinler üzerinde de rastlanmaktadır.
  • Argas reflexus : Güvercin kenesi adı ile bilinir. Güvercinlerde en sık görülen kene türüdür. Erkekleri 4, dişileri 6 – 8 mm uzunluğundadır. Vücutları yassı oval şekillidir. Kan emerek yaşar.
  • Argas percisus : Daha çok tavuklarda bulunan bir kene türüdür. Nadiren güvercinlerde de görülür. Kan emerek yaşar. Geceleri aktiftir.

Güvercinlerde görülen kene türlerinin hepsi kan emici türler olup geceleri aktif haldedirler. Gündüzleri ise genellikle güvercinlerin yuvalarında ya da yakın yerlerde gizlenirler. Güvercinlerde kene çok yaygın değildir. Ya da farklı bir söyleyişle bit ve atsineğine oranla daha az görülür. Kene de çoğu asalak gibi hastalık taşıyıcıdır. Bir canlıdan diğerine geçerek yaşadıklarından birçok hastalığı da beraberinde bulaştırabilirler. Güvercinlerde, Pox, Pramyxovirosis, Salmonella, Trichomonas gibi hastalıkların bulaşmasında kene bir etken olabilir. Kene güvercinin kanını emerek onu fena halde rahatsız eder. Üzerinde kene bulunan kuşlar zaman içinde kan kaybı ve oluşan aşırı stres sonucu halsiz ve güçsüz düşebilirler. Bu durum ortaya çıkmak için fırsat kollayan çeşitli hastalıklar için ideal bir ortam yaratır.

 

TEDAVİ

İvermektin, Vilmectin tipi ürünlerin, güvercinlerde dış parazitler için kullanılabilir. Fakat aynı ürünlerin eş zamanlı olarak güvercin iç ve dış parazitleri öldüreceği iddia ediliyor ki bu abartılıdır. Güvercinlerin deri yoluyla konsantrasyonları emilimde bulunduğu kanıtlanmış değildir ve bu nedenle güvercinler diğer iç parazitlere karşı etkinliği hala bilimsel olarak kanıtlanmış değildir.

Tozlar ve spreyler kullanılması güvercinlerin dış parazit tedavilerinde geleneksel yöntem olmuştur. Bu ürünleri kullanırken kümeslere de uygulanması şarttır. Özellikle çatlaklar ve yarıklar olmak üzere tüm satıh ve yuvalıklara da çok dikkatli ve iyi uygulama gerekir. Günlük temizlik ve özellikle yuvalık çevresindeki tüm atıkları kaldırmak önemlidir. Güvercin sinekleri genellikle organik madde birikimi olduğu yerlerde kendi larvalarını oluşturacaktır. Bu tür alanlara da püskürtülür ve temizlenmesi gerekir.

Güvercinler için dış parazit tedavisi uygular iken dikkat edilmesi gereken en önemli konu ürünlerin üzerinde belirtilen ya da veteriner hekim tarafından tavsiye edilen dozajı aşmamak gerekir. Aksi taktirde kuşun derisine ciddi tahribat verebilirsiniz. Bir diğer önemli konu eğer yumurtası olan ya da 10 günlük ten küçük yavrusu olan kuşlara dış parazit tedavisi uygulamak doğru değildir. Dış parazit tedavisinden sonra kuş kaşınmaya başlar ufak ufak ayaklarını yere vurur vücudunda bir yanma durumu söz konusudur. Bundan dolayı yumurtadan kalkabilir aşırı stres yapabilir. Bu konuya özen göstermek gerekmektedir.

 

Alınabilecek bir diğer önlemde kümese yeni katılan güvercinlerin dış parazit kontrolünden geçirilmesidir.

3 yorum

  1. Hocam ben öyle bir hata yaptım ama hepsinde öyle bir durumda ne yapmam gerekir ?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir